Türkiye-Yunanistan sonunu oluşturan ve kuraklık nedeniyle debisi düşen Meriç Irmağı’nın, Edirne’de Dr. Mehmet Müezzinoğlu Köprüsü kesitinde beyaz köpüklenme oluştu. Trakya Üniversitesi Fen Fakültesi Biyoloji Kısmı Öğretim Üyesi Doç. Dr. Burak Öterler, köpüklenme meydana gelen bölgede inceleme yaparak, tahlil için numune aldı. Bölgede ayrıyeten Edirne Çevre Gönüllüleri Derneği Başkanı Ayten Eren, Başkan Yardımcısı Dr. Ertuğrul Tanrıkulu, Edirne Kent Kurulu Lider Yardımcısı Ayhan Fırtına ve Kent Kurulu Kıyı ve Yeşil Alanlar Çalışma Kümesi temsilcisi Yılmaz Eren de incelemede bulundu. Sivil toplum örgütleri temsilcileri, alınan numunelerin hemen tahlil edilmesini talep ederek, Etraf, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’ndan da köpüklenmenin araştırılmasını istedi.
‘YATAK REJİMİ ETKİLENMİŞTİR’
Doç. Dr. Öterler, Meriç Nehri yatağına insan kaynaklı müdahaleler olduğunu belirterek, şu sözleri kullandı:
“Mevsimsel olarak doğal göllerde de denizlerdeki üzere bu türlü köpüklenmeler olabilir. Lakin burası bir ırmak. Meriç, bu kısımlarda eğimin az olması nedeniyle hayli yavaş ve dingin akmaktadır. Tıpkı vakitte son periyotlarda ırmak yatağında insan kaynaklı birtakım müdahaleler vardır. Irmağın yatak rejimi etkilenmiştir. Köpüklenme, ırmaktaki sabunlaşmanın bir eseridir. Biyolojik süreçlerin de tesiriyle kimyasal bir tepki sonucunda meydana gelmiş bir durumdur. Bilhassa sonbahar aylarında diatom ismi verilen küçük su yosunlarının çok artışı sonucunda çok alg çoğalmaları meydana gelebilir. Hasebiyle diatom ismi verilen bu mikroskobik canlıların sayısı artar ve alg çoğalması meydana gelir. Şu an için korkulacak bir tablo yok. Bilhassa sonbahar aylarında sucul ekosistemlerde bulunan diatom ismi verilen mikroskobik su yosunlarının ölmesi sonucunda bu canlıların hücrelerinde bulunan yağlar, yağ asitleri ve proteinler suya karışır. Suda bulunan sodyum, potasyum, fosfat üzere unsurlarla tepkiye girerler ve sabunlaşma dediğimiz olay meydana gelir. Bu yapılar akıntılarla birlikte kıyıya hakikat sürüklenir ve köpük gibisi yapılar oluşturabilir.”
Nehirden alınan numunelerin inceleneceğini belirten Doç. Dr. Öterler, “Nehirde incelemelerimizi yaptık. Su örneklerini aldık. Birinci ölçümler sonucunda suyun pH’sinin biraz yüksek olduğunu, iletkenliğinin biraz yüksek olduğunu tespit ettik. Bunun dışında aldığımız su örneklerinin Trakya Üniversitesi Teknoloji Araştırma, Geliştirme Merkezi’nde tahlilleri yapılacak ve detaylı sonuçlar kamuoyuna duyurulacaktır” diye konuştu.
‘NEHİR ÇIĞLIK ATIYOR’
Edirne Çevre Gönüllüleri Derneği Başkanı Ayten Eren, “Çevre gönüllüleri arkadaşlarımızla birlikte buradan numune aldık. Numuneyi bilim insanları ile paylaşacağız. Burada bir olay var, yani ırmak çığlık atıyor; ‘Ben kirlendim, ben öldüm, benimle ilgilenin’ diyor. Etraf, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’nın da gelip bu mevzuyu burada incelemesi gerekiyor. Nehrimiz ölmeden, elimizden gitmeden, yanlış uygulamalarla değerli bir kısmı gitti esasen, kurtarılmasını istiyoruz” dedi.
Derneğin lider yardımcısı Dr. Ertuğrul Tanrıkulu ise Meriç Irmağı etrafında hayata geçirilen projelere dikkat çekip, şunları aktardı:
“8-10 metre fore kazıklar çakılarak o duvarlar oluşturuldu. ‘Meriç ırmağı kanal olmasın’ dedik fakat yeniden yapıldı. Artık de protokol konutundan ileriye Meriç Irmağı’nın daraltılarak dünyanın en büyük elektrik üreten Arşimet burgusu yapılacağı söyleniyor lakin ırmak yeterlice daraldığı için bir türlü kendini toparlayamıyor. Etraf, Şehircilik ve İklim Değişikliği Müdürlüğü, çabucak burada müdahale etmeli ve gerekeni yapmalı. Biz de aldığımız bu numuneleri göndereceğiz, bilim insanlarıyla paylaşacağız. Biz sadece şunu söylüyoruz; doğayı rahat bırakın.”
‘KUM ÇIKARABİLMEK İÇİN SET YAPILMIŞ’
Meriç Irmağı’nda ortaya çıkan köpüklenmenin üzücü olduğunu söyleyen Edirne Kent Kurulu Lider Yardımcısı Ayhan Fırtına, “Çevreye bakıldığında rant uğruna buradan kum çıkarabilme ismine bir set yapılmış. Bu setin önünde büyük bir göl oluşuyor. Bu göldeki suyun uzun müddet birikmesi sonucunda da bu emsal şeyleri yaşıyoruz. Sanırım bilim insanları bu hususta bizi de aydınlatırlar ve yapılması gerekenlerle ilgili tekliflerini sunacaklardır” dedi.
Kent Kurulu Kıyı ve Yeşil Alanlar Çalışma Kümesi temsilcisi Yılmaz Eren ise “Üzüntüden öteki bir şey hissetmiyorum, sahiden üzüldük. Kaygılarımızı daha evvel de lisana getirmiştik. Ne kadar haklı olduğumuzu gösteriyor. Buradaki yapılaşmalara, şantiyelere, dinlenme tesisi ismi altında yapılan devasa binalara daima karşı çıktık. Yıllardır bunu söylüyoruz. Sonuçta biz artık Meriç Irmağı’nı kaybetmeye başlıyoruz. Şu anda da teknik arkadaşlarla bir çalışma yapıyoruz. Bunları inceleyeceğiz ve peşine düşeceğiz. Vatandaşlardan da rica ediyorum; Meriç ve Tunca kenarında kıyılarımızda bu tip kirlenmeler varsa hemen bizlerle irtibat kursunlar. Bizler de ilgilenelim ve ilgilileri davet edelim” diye konuştu.