İstanbul Tuzla Tepeören’de faaliyet gösteren ETF Tekstil fabrikası, 31 Temmuz’da kapanacağını duyurmuş, fabrikada çalışan emekçilerin ikramiye, maaş ve kıdem tazminatı üzere haklarının küçük bir kısmını yatıracağını açıklamıştı.
Bu açıklamaların akabinde fabrikanın kapanmasına 10 gün kala Deriteks Sendikası’nda örgütlü çalışanlar, üretimi durdurmuş ve harekete geçmişlerdi.
İşçiler iki ayı aşkın müddettir, polis müdahalelerine ve çeşitli engellemelere karşın hem fabrika önünde hem de fabrikanın üretim yaptığı markaların şube önlerinde aksiyonlarını sürdürüyor. Emekçiler, işveren Sanem Dikmen’in meskeninin önünde de aksiyonlar gerçekleştirdi.
Geçtiğimiz günlerde Patronların Ensesindeyiz İrtibat İşçileri Dayanışma Ağı, ETF Dokuma emekçilerine bir dayanışma ziyareti gerçekleştirdi.
Dayanışma ağı temsilcileri ziyarette direnişçi çalışanlarla taleplerini ve iki ayı geçen müddette emekçilerin yaşadıklarını konuştu.
‘’BİZ BİR DİRENİŞ BAŞLATTIK’’
ETF Dokumacılık çalışanlarının sendika temsilcisi olan Nadim Yolcu, ‘’Ben burada tıpkı vakitte işyeri temsilcisiyim. 31 Temmuz itibariyle iş akdimiz feshedildi. 250 mavi yaka arkadaşımız işten çıkarıldı. Bize, çıkarmalar yapılmadan 10 gün evvel herkesin tüm haklarının verileceği söylendi. Tıpkı gün 30 arkadaşımız işten çıkarıldı. Arabulucuda, kıdem tazminatının yüzde 70’nin verileceğini öğrendik. Bizim içeride 3.5 ikramiyemiz de var. Ödenmeyen maaşımız, ihbar tazminatımız var. Toplam yüzde 60 hak kaybımız var. Bu yüzden 31 Temmuz’dan 10 gün evvel, biz bir direniş başlattık’’ tabirleri ile bugüne gelen süreci aktardı.
‘’PATRON HIRSIZLIK YAPTI’’
Yolcu, haklarını alana kadar fabrikada bulunan makine ve eserlerin çıkışına müsaade vermemelerini ve polisin emekçilere yönelik müdahalelerine ait ‘’Burada daima işveren mal kaçırdı, hırsızlık yaptı. Çevik kuvvet de buna alet olarak bize müdahalede bulundu. İçeriden makinalarını, işlenmiş kumaşlarını her şeyini kaçırdı. Biz buna mani olmaya çalıştık lakin çevik kuvvet buna müsaade vermedi’’ sözlerini kullandı.
‘’BİZ KAZANIRSAK TÜRKİYE PERSONEL SINIFI KAZANACAK’’
Hakları üzerinden pazarlığa girmeyeceklerini bir defa daha lisana getiren Yolcu, ortaya koydukları çabayı yalnızca ETF Dokuma çalışanları için değil tüm Türkiye personel sınıfı için verdiklerini şu sözlerle aktardı:
‘’Arabulucu sistemi koymuşlar. Bizim hak edişlerimiz üzerine bir pazarlık olamaz. Bu sistem büsbütün yanlış bir sistem. Onun için arabulucu sistemini istemedik. Davalarımızı açtık. Alanda, markalar bazında her yerde bizim direnişimiz sürecek.
Bu direnişimiz tüm emekçi sınıfı ismine, tüm ezilenler ismine, tüm hak kaybına uğrayan arkadaşlarımız için devam edecek. Biz yalnızca ETF Dokumacılık çalışanları olarak bakmıyoruz direnişe. Tüm personel sınıfı ismine bakıyoruz. Buradaki kazanımlarımız her yere örnek olacaktır. Direnerek nasıl hak alındığını herkese göstereceğiz.
Bize müdahale ettiler, demir kapılar diktiler, teller çektiler lakin yılmadık. Biz tüm haklarımızı istiyoruz.
Sesimizi tüm Türkiye’ye duyurmamız gerekiyor. Biz kazanırsak Türkiye emekçi sınıfı kazanacak.’’
‘’EĞİTİMİN FİYATSIZ OLMASINI İSTİYORUZ’’
Yolcu, eşiyle birlikte işsiz kaldığını ve üç çocuğunun okul masraflarını karşılarken zorlandığını belirtirken; eğitimin büsbütün fiyatsız olması gerektiğini de vurguladı.
Patron çocuklarının özel okullarda okuyabildiğini lakin emekçi çocuklarının temel muhtaçlıklarının karşılanmasında bile zorlanıldığını söyleyen Yolcu, ‘’Eşim de burada çalışıyordu, ikimiz de işsiz kaldık. 3 tane çocuğum var. Okullar da açıldı. Benim hiçbir gelirim yok. Sıkıntı durumdayız. Okullar açıldı, çocukların gereksinimlerini karşılamakta çok zorlandım. Etrafımızdakilerin takviyesi ile karşıladık. Lakin bu yardım 1 aylık süreç için yalnızca. Kıyafetleri tam alamadık, kırtasiye gereksinimlerini karşılayamadık
Bir varlıklı özel okulda çocuğunu okutabiliyor, biz çocuklarımızın temel muhtaçlıklarını alamıyoruz. Defter, kalem almakta zorlanıyoruz. Sermaye kesiti özel okullarda çocuklarının bir istediği iki olmuyor. Biz ise çocuklarımızın isteklerini daima göz gerisi ediyoruz. Biz eğitimin fiyatsız olmasını istiyoruz. Devlet okullarında eğitim fiyatsız değil. Kayıt paraları alınıyor. Neden kırtasiye materyalleri fiyatsız karşılanmıyor? Her şey zenginden yana mı? Fakirler hiç görünmez mi? Benim üzere olan arkadaşlarım da var. Hakikaten eğitim fiyatsız olsun’’ tabirlerini kullandı.
‘’BİZ BU ÜLKENİN TEMEL TAŞLARIYIZ’’
Yolcu, son olarak tüm Türkiye’ye seslenerek şöyle konuştu:
‘’Buradan tüm Türkiye’ye seslenerek her vakit ezilenlerin, personel sınıfının yanında olsunlar diyorum. Hiçbir vakit işverenlerin, sermayenin, hırsızların yanında olmasınlar. Ezilenlerin sesini duyurmamız lazım. Bakanlığı da, başkanlığı da, tüm sanatkarlar da emekçilerin yanında olmak zorunda. Personellerin elleriyle yükselecek bu ülke. Biz çalışanlar, bu ülkenin temel taşlarıyız. Lütfen kimse bunu unutmasın.’’
‘’95 BİN LİRA ALACAĞIMIN 49 BİN LİRASINI TEKLİF ETTİLER HEM DE 12 AY TAKSİTLE’’
ETF Dokuma çalışanlarının sendika temsilcilerinden Muharrem Yiğit’in işveren Sanem Dikmen’den alacağı 95 bin lirası var.
Ancak işveren Yiğit’e alacaklarının yalnızca 49 bin lirasını teklif etti. Üstelik tek seferde değil 12 ay taksitle ödeme yapılacağı bildirildi.
Sanem Dikmen’in teklifini reddettiğini söyleyen Yiğit, şu sözleri kullandı: ‘’Biz alacaklarımızı istiyoruz. 2021 yılından kalan 2.5 ikramiyemiz var. Bir ikramiyemiz de bu yıldan var. Kıdem ve ihbar tazminatlarımız, Temmuz ayı maaşlarımız var. Alacaklarımız ne varsa hepsini istiyoruz. Bunları verdikleri takdirde herkes yoluna bakar. Aç gözlü Sanem Dikmen vermem diyor. Kanunların kendisine verdiği esnekliği kullanıyor. Çevik kuvvet eşliğinde bizim emeğimizin karşılığı olan malları çıkardı. Biz öbür türlü toplu iğne başının bile çıkmayacağını söyledik onlara. Polis, kaymakamlık, hükümetin bakanı bunlara yardımcı oluyor. Sanem Dikmen’in yaptığı emek gaspına ortak oluyorlar.
Benim alacağım 5 yıllık kıdem, ihbar, öbür mukavelelerden kaynaklı haklarımız 95 bin liradır. Bana onların teklifi 49 bin lira. Bunu da 12. ayda başlatacağını ve 12 ay taksitle ödeyeceğini söyledi. İkinci bir teklif daha yaptılar. 6 aya indirebiliriz taksit işini, bu haliyle de 37 bin lira ödemiş olacaklar bana. ‘’
‘’YASALARIN ÇALIŞANLARI MUHAFAZASI GEREKİRKEN İŞVERENLERİ KORUYOR’’
‘’Yasalarda kıdem tazminatı tek seferde ödenir diye biliyoruz’’ diyen Yiğit, parası olmadığını söyleyen Sanem Dikmen’in bir telefonla 500-600 polisi fabrikaya getirebildiğini belirtti.
Yiğit, ‘’Bize param yok, taksitlendirerek ödeyebileceğiz diyor. Diyor ki havuz bitti, ben artık döndüremiyorum. Bu havuzu onlara biz emekçiler verdik. İş verdiler, gece gündüz demedik çalıştık. Çocuğumuzdan fedakarlık ettik, hiçbir işimizi geciktirmedik. Yanlış olduysa düzelttik. Hakikaten devletin burada sorumluluk alması gerekiyor, dur demesi gerekiyor. Kanunların işçileri muhafazası gerekirken, işverenleri koruyor. Bu yasa koyanlara seslenmek lazım. İki ay olmuş, önlem kararı çıkarttırmaya çalışıyoruz, çıkaramıyoruz. Ancak işveren tek telefonla buraya 500-600 polisi buraya getirebiliyor’’ diye konuştu.
Polisin çadırları topladığı akşam direnişteki emekçiler kendi imkanlarıyla direniş çadırı kurdu.
‘’ÜRÜN VE MAKİNELERİ SATARAK KAÇABİLİR’’
Fabrikadaki eserlerin dışarı çıkarılmasına neden mani olduklarını ise Yiğit, ‘’İçerideki makine ve eserleri satıp kaçabilir. Bu eserlerin bizim alacaklarımızın karşılığı olduğunu düşünüyoruz. Fabrikasını kapattı lakin makinaları satıyor. Ürettiğimiz eserleri sattı. Colombia’ya, Mavi’ye sattılar. ETF Dokuma emekçisi üretti, onlar da aldılar, sattılar, kazandılar. Onlar da sorumluluk altında. Bu yüzde biz markaların önüne gidiyoruz. ETF Dokuma personellerinin mağduriyetini sarfiyatın diyoruz. Yıllarca üzerimizden kazandılar. Ellerini taşın altına koysunlar, fon oluştursunlar, mağduriyeti gidersinler istiyoruz.
‘’COLOMBİA BU SUÇA ORTAKTIR’’
Yiğit, fabrikada 4 farklı şirketin bulunduğunu bunlardan birinin de Columbia’nın yüzde 50 ortağı olduğu TAFF şirketi olduğunu belirterek; ‘’Burada 4 tane şirket var. Birinci kurulan Etik diye bir şirket. Sonra ETF Dokuma kuruluyor. 2018 yılında Europan kuruluyor ve bütün çalışanlar o şirkete geçiriliyor. 2019 yılında ise TAFF şirketi kuruluyor. Orada da 20 tane emekçi arkadaşımız çalışıyordu. TAFF şirketinin yüzde 50 ortağı Columbia. Sanem Dikmen kadar TAFF şirketi de patronumuzdur. Columbia da bu suça ortaktır lakin ses çıkarmıyorlar. Columbia ile görüşme sağladık. TAFF’ın ortağı olduğu bilgisi gün yüzüne çıkınca bizimle görüşmeyi kestiler’’ sözlerini kullandı.
Dayanışma Ağı’nın temsilcilerine konuşan bir öteki personel ise Sema Lermi.
Lermi, direnişin birinci günlerinde fabrikanın çatısına çıkarak saatlerce direnmiş, kamuoyunda büyük yankı uyandırmıştı.
‘’KAZANILMIŞ HAKLARIMIZI İSTİYORUZ’’
Sema Lermi, işveren Sanem Dikmen’in haklarının çok küçük bir kısmını vereceğini açıklaması sonrası direnişe başlamalarını, ‘’Sanem Dikmen, fabrikayı kapatmak istediğini bildirdiğinde hiçbir hak gaspına uğramayacağımızı tabir etmişti. Lakin ortadan 24 saat geçtikten sonra haklarımızın yalnızca yüzde 30’unu bize verileceğini öğrendik. Olağan olarak kandırıldığımızı düşündük. Biz de bu duruma karşı emekçiler olarak dik durup üretimi durdurduk. Üyesi olduğumuz Deriteks Sendikası’nı çağırdık. Sendikamız müzakereleri başladı lakin patron Sanem Dikmen müzakerelere yanaşmadı. Zira kanunlar karşısında korunduğunu biliyordu. Arabuluculuk sistemi emekçiden yana bir kanun değil. Genelde işverenlerden, patrondan yana tavır sergiliyor. Çalışanların alacağı haklar hiçbir tabanda pazarlık gereci haline gelmemesi gerekiyor. Biz vücut personeliyiz. Emeğimizi satarak kazanıyoruz. Şu an burada direnişte olduğumuz ve emeğimizi satamadığımız için konutumuza ekmek götüremiyoruz. Hasebiyle bütün arkadaşlarımız kahırda. Kazanılmış haklarımızı istiyoruz; ne 1 kuruş fazlasını talep ediyoruz ne de 1 kuruş eksiğini kabul ediyoruz’’ diyerek anlattı.
Lermi, kimi sendikaların ‘emniyet sibobu’ olarak kullanıldığını söz ederken; kimi sendikaların kuruluş hedeflerinden farklı hareket ettiğini söyledi.
‘’Biz aslında burada ETF Dokumacılık emekçileri olarak yalnızca ETF direnişi için değil bütün hak gaspına uğrayan işçiler için gayret ediyoruz’’ diyen Lermi, ‘’Mesela Koton’da sendikalı olduğu için kapı önüne koyulan, Cengiz Holding’de çalışan ve işten atılan personeller için de direniş gösteriyoruz.
Bizimle birinci günden itibaren gayret eden kendi sendikamızı tenzih ederek kimi personel sendikaları direnişlerde emniyet sibobu olarak kullanılıyor. Emekçinin başlatacağı direnişleri ve öfkesini engellemek için varlar adeta. Bu sendikaların derhal kendilerine gelmesi gerekiyor. Burada olduğu üzere personellerin yanlarında olmaları gerekiyor. Bu sendikalar bu konfederasyonlar neden kuruluyor? Kuruldukları gayesi taşımıyorlar. Gayeleri bizlerin, emekçilerin yanında olmaları” sözlerini kullandı.
‘’DİRENİŞE BASININ İLGİSİ ÇOK AZ’’
Lermi, basının direnişe yeteri kadar ilgili göstermediğini, havuz medyasının işverenlere hizmet ettiğini de söyleyerek; ‘’Bu direnişe basının ilgisi çok az. Belirli başlı kurumlar ilgi gösteriyor. Kimi de buradaki direnişi farklı noktalardan görüyor. İsim ve marka vermeden olayları istedikleri üzere anlatıyorlar. Havuz medyasının durumu aslında ortada. İşverenlere, sermaye kümelerine hizmet ediyorlar. Burada kıymetli olan muhalif ve emekçilerden yana olan basın kuruluşlarının dayanağını alabilmek ve sayılarının artması için gayret vermek. Meclis’te ise emekçilerin, işçilerin desteklenmesini hatta çalışanların Meclis’e girmesini istiyoruz. Bunun için buradayız, direniyoruz’’ kelamlarını sarf etti.
‘’TEK BAŞIMA KALSAM DAHİ ÇABAYI SÜRDÜRECEĞİM’’
Lermi, tek başına kalsa bile çaba edeceğini belirterek; ‘’Benim haklarıma burada el konuldu lakin olaya yalnızca kendi kazanılmış haklarım için değil bütün arkadaşlarım ve direnen personellerin gayreti olarak bakıyorum. Kendi haklarım için de mahkeme sürecim devam ediyor. Yasal olarak da sonuna kadar bu çabayı sürdüreceğim. Tek başıma kalsam dahi.
Patronlar bizim gücümüzün farkında. Lakin biz personeller örgütlenemediğimiz için bu güç denetimsiz bir halde kalıyor. Bu gücün denetimli bir hale gelmesi için ve çalışanların gücünün farkına varmaları için elimden gelen çabayı sürdüreceğim. Emekçi arkadaşlarıma da sesleniyorum; lütfen gücünüzün farkına varın ve örgütlenin. Örgütlendiğiniz vakit o içi boş sendikaları da patronları de yola getirecek olan sizsiniz diyorum’’ sözlerini de kullandı.
‘’HİÇBİR ANNEYE KARŞIT KELEPÇE VURULMAMALI’’
Son polis müdahalesinde aykırı kelepçe ile gözaltına alınmalarına ait ise Lermi, ‘’Üç çocuğum var. İkisi öğretmen. Biri de öğrenci. Bizler vatansever insanlarız. Çocuklarımızı da vatanseverler olarak yetiştiriyoruz. Ancak burada bize gösterilen muameleyi hak etmiyoruz. Buraya gelen çevik kuvvet yeri geliyor gözümüzün içine bakıp ağlıyor. Polislere buyrukları verenlerin içi hiç yanmıyor. O çocuklarla, polislerle bir sıkıntımız yok. Bayrak sevdalısı insanlarız. Bizim gönlümüzden vatan millet sevgisi geçer. Fakat burada bizim gördüğümüz muamele aksi kelepçe oluyor. Bu onur kırıcı bir hareket lakin benim için değil. Ben onurlu bir beşerim. Çocuklarıma onurlu bir gelecek bırakacağım. Ancak bu kelepçeyi vuran ve buyruğu verenler için onursuz bir davranış. Hiçbir anneye aykırı kelepçe vurulmaması gerekiyor” kelamlarını sarf etti.