Kurtuluş Savaşı devrinde işgalcilere karşı 103 yıl evvel destansı bir uğraşla kurtarılan Şanlıurfa‘da 11 Nisan, büyük bir gurur günü olarak anılıyor.
Birinci Dünya Savaşı sonunda imzalanan Mondros Mütarekesi’nin 7. unsurunu münasebet gösteren İngilizlerin ve akabinde Fransızların işgaline karşı cemiyet kuran Urfalılar, büyük bir çaba ile kazanılan muvaffakiyet ile kentlerine “Şanlı” unvanını kazandırdı.
Cemiyet kurarak kentte işgale karşı çabayı başlatan eski Yönetim Meclisi azası Hacıkamilzade Hacı Mustafa, Barutçuzade Hacı İmam, polis komiserliğinden ayrılmış Arabizade Şakir, eşraftan Mollazade Hacı Mahmut Efendi, Hacıkamilzade Reşit Efendi mahdumu Hacı Mustafa Efendi, Hacı Bedirağazade Halil Ağa, Güllüzade Osman, esnaftan Şellizade Ali Ağa, tüccardan Nebozade Hacı İmam, Jandarma Tabur Mülhakı Mülazım Adil Hulusi, Mülazımıevvel Hüseyin Pertev ve Jandarma Çavuşu Sofizade Hacı Mustafa Çavuş, tarihe “Onikiler” olarak geçti.
Mustafa Kemal’in buyruğuyla Urfa Savunması’nı örgütleyen ve birliğe komutanlık eden Ali Saip (Ursavaş) Bey, “Urfa Kahramanı” lakabıyla anıldı.
Üzerinden 103 yıl geçen destansı uğraş, kentte hiçbir vakit unutulmadı.
Mücadele yıllarına dair fotoğraf, evrak, silah ve mühimmatlar, sarsıntılardan evvel 3 Şubat’ta tadilata giren Kurtuluş Müzesinde saklanıyor. “Onikiler”in heykelleri de bu müzede sergileniyor.
Ayrıca kentte “Onikiler” isminde bir mahalle de bulunuyor.
“Bu kentin insanı mücadeleci bir ruha sahiptir”
Şanlıurfa Büyükşehir Belediye Başkanı Zeynel Abidin Beyazgül, şehitleri rahmetle andıklarını vurguladı.
Urfa halkının, 103 yıl evvel büyük bir kahramanlık sergilediğini vurgulayan Beyazgül, şöyle konuştu:
“Bu kentin insanı mücadeleci bir ruha sahiptir. Hazreti İbrahim’in, zalim Nemrut’un saltanatına karşı kahramanca duruşu da bu uğraşa dahildir, tüm imkansızlıklara karşı imkansızı başaran kentin kahramanları Onikilerin kurtuluş destanı da. Fransızların işgaline canı değerine geçit vermeyen cesaretli yüreklerin bağımsızlık savaşı da bu uğraşın ispatıdır. Şanlıurfa halkının bağımsızlık sevdası karşısında ne düşman durur ne imkansızlıklar ne toplar ne de silahlar.”
Urfa’nın ulu direnişi
“Onikiler” ismi verilen küme, kurtuluş için ant içip cemiyetlerini, başkanlığını Mustafa Kemal’in yaptığı Heyet-i Temsiliye’ye bildirdi.
Mustafa Kemal’in buyruğuyla gelerek direnişi örgütleyen Ali Saip Bey komutanlığında yaklaşık üç bin kişilik bir birlik kuran Urfalılar, 7 Şubat 1920’de Fransızlara kentin 24 saat içinde boşaltılması tarafında bir ültimatom verdi.
Zaman kazanmaya çalışan Fransızlar, birliklerini güçlendirerek Kuvayımilliye birliklerini yenmeyi planladı.
8-9 Şubat gecesi kente giren Türk birlikleri, Fransız birliklerini kuşattı. 9 Şubat’ta şiddetlenen çarpışmalar sonunda Fransızlar, yenilgiyi kabul ederek 11 Nisan’da kenti terk etti. Fransızların kenti terk ederken Müslüman ahaliye akında bulunması nedeniyle bir çatışma daha yaşandı.
39 yıldır “Şanlıurfa”
Urfa Milletvekili Osman Doğan ve 17 arkadaşı, Urfa’nın isminin “Şanlıurfa” olarak değiştirilmesine ait kanun teklifi, 12 Haziran 1984’te kabul edildi.
Urfa ilinin isminin Şanlıurfa olarak değiştirilmesi hakkındaki 3020 sayılı kanun, “22 Haziran 1984 tarih 18439 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi.